Ergonomisch instellen van de werkplek, wordt geen Emma!
In het rapport ‘De werkcollega van de toekomst’, geschreven door William Higham na de aanvraag van het bedrijf Fellowes om internationaal onderzoek te doen naar de kantoormens, kwam Higham tot het volgende resultaat: Emma. Ze heeft een gekromde rug en nek, bloeddoorlopen ogen, een witte huid met huidproblemen als eczeem en gezwollen benen met spataderen. Emma is wie een kantoormedewerker over 20 jaar zou kunnen worden. En zeg nou zelf, dat wil toch niemand? Daarom is Emma een goed voorbeeld van het belang van ergonomisch werken. Zij laat zien dat ergonomie bij beeldschermwerk, meer dan een bureau en stoel is. Maar wat is ergonomisch werken? Dat is waar ik je in deze blog uitleg over wil geven. Per onderdeel zal ik benoemen hoe je dit ergonomisch kan instellen en zo jouw werkplek optimaliseert.

Stoel
Zitting
- Zorg dat je rechtop in de stoel kunt zitten, waarbij de voeten plat de grond kunnen raken. Lukt dit niet? Dan is de hoek tussen de boven- en onderbenen waarschijnlijk geen 90°. Dit kan je veranderen door de hoogte van de stoel aan te passen met de daarvoor bestemde hendel.
- Vaak kan je de zitting van de stoel ook naar voren of achter verplaatsen. Hierbij is de regel dat er een vuist moet passen tussen de knieholte en de stoel.
- Zo mogelijk kan je de zitting iets naar voren kantelen, dit zorgt voor een actieve houding.

Rugleuning
- Ook hier letten we op de 90°. Dit keer bij de hoek tussen de bovenbenen en de rug.
- Sommige stoelen hebben een lumbaalsteun (de bolling onderaan de stoel), zorg ervoor dat deze altijd netjes in de holling van je rug valt.
Armsteunen
Het is belangrijk dat je armen en schouders rust kunnen vinden door middel van de armsteunen. Hierbij letten we op de hoek van 90° in de elleboog. Let op dat de schouders hierbij niet ‘loshangen’, maar ook niet opgetrokken zijn. Als je de armsteunen niet kunt aanpassen is het verstandig deze te verwijderen en volledig aan de tafel te schuiven.
Bureau
Bij het bureau is het belangrijk dat deze op gelijke hoogte staat van de armsteunen. Hierdoor wordt de arm een rechte lijn. Zorg voor voldoende werkruimte op het bureau, kleine ruimtes zorgen voor meer spierspanning. Wanneer het bureau niet te verstellen is kunt u bijvoorbeeld de tafel wat ophogen. Moet de tafel lager? Dan kunt u het beste de stoel wat hoger zetten en gebruik maken van een voetenbankje om de hoek van 90° te blijven realiseren.
Beeldscherm
- Zorg dat de bovenste rand van het beeldscherm op ooghoogte is. Beeldscherm te laag? Leg er bijvoorbeeld een stapel boeken onder.
- De afstand tot het beeldscherm moet minimaal 50 cm zijn.
- Probeer weerspiegeling in het scherm te voorkomen, dit zorgt voor een rustige werkomgeving.
- Wanneer je met een laptop werkt is het belangrijk de laptop op te hogen of in een documenthouder te plaatsen en vanuit hier met een extern toetsenbord te werken.
Toetsenbord

- Het toetsenbord moet recht voor het beeldscherm staan, let erop dat de spatiebalk recht voor je staat.
- Opgezette pootjes zijn heerlijk, maar voor een goede polspositie kunt je deze beter naar beneden houden. Zo hou je de arm in een zo recht mogelijke lijn.
- Heb je een hoog toetsenbord? Dan kan het fijn zijn een handdoekje of kussentje voor het toetsenbord te leggen, zodat je voldoende steun vindt en de polsen niet gaan ‘zweven’.
- Het numeriek gedeelte zorgt ervoor dat je nog verder naar rechts moet reiken voor het muizen. Maak je veel gebruik van de muis, dan kan het fijn zijn een toetsenbord zonder numeriek gedeelte te gebruiken of links te gaan muizen.
Muis
Het eerste wat er vaak wordt gezegd bij een werkplekanalyse is: ‘zou je niet met een ergonomische muis moeten werken?’ Hiervan zijn veel verschillende varianten, waarbij het afhankelijk is van de klacht welke het beste bij je past. Hieronder een aantal algemene tips.
- De muis moet niet hoger zijn dan 4 cm bij plat gebruik.
- Logischerwijs moet het snoer voldoende ruimte hebben om te bewegen
- Wanneer het veel moeite kost de muis te coördineren, kan het prettig zijn om de snelheid aan te passen.
- Ook de muis ligt in het verlengde van de onderarm, waarbij voldoende steun kan worden gevonden op de tafel of bij de armsteunen.
- Probeer bewegingen vanuit de pols te voorkomen en werk zoveel mogelijk vanuit de hele arm.
- Gebruik van de sneltoetsen kan de intensiteit van het muizen verlagen.
- Werk je met een laptop? Ik adviseer dan gebruik te maken van een externe muis. Door te werken met de mousepad ga je in een kleine ruimte werken, wat vaak zorgt voor veel spierspanning.
Losse documenten
Soms is het mogelijk dat je moet werken met losse documenten. Denk bijvoorbeeld aan verslagen, bladmuziek of een boek. Het is dan van belang dat je deze dicht bij het beeldscherm plaatst en bij voorkeur in een document houder. Zo beperk je de gebogen stand in de nek, welke voor klachten kan zorgen.
Balans in belasting
Nu weet je waar je rekening mee kan houden bij het instellen van de werkplek, maar dit zal nog niet alle klachten verhelpen of voorkomen. Een balans in belasting is essentieel voor een comfortabele werkdag. Wissel zware activiteiten af met lichte activiteiten en zorg ervoor dat je voldoende van houding wisselt. Bijvoorbeeld door te werken met een hoog/laag bureau, om het uur even te gaan wandelen of nog is wat te drinken te halen.
Mijn werkplek is ergonomisch ingesteld, maar ik blijf klachten houden

Heb je na het lezen van dit artikel vragen over jouw werkplek? Vraag je, je af of je alles goed hebt ingesteld of blijf je dezelfde klachten houden, ondanks het aanpassen? Dan kan een werkplekonderzoek wellicht uitkomst bieden. Het kan zijn dat de klachten voortkomen uit een bepaald handelingspatroon, welke niet doorbroken wordt met de aanpassingen. Ook kan het zijn dat er extra aanpassingen nodig zijn, welke niet in deze blog staan beschreven. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een specifieke ergonomische muis. In dit geval kan het raadzaam zijn een werkplek onderzoek aan te vragen. In dit werkplek onderzoek wordt gekeken naar de 5 W’s (werkplek, werkhouding, werktaken, werkwijze en werkdruk) en hoe deze te optimaliseren, zodat jij weer in balans bent met je werkplek. Ben je benieuwd of dit wat voor jou is? Lees hier meer.